Przejdź do menu głównego Przejdź do treści

Postacie historyczne

Jan Dolinowski urodził się w 1814 roku w Hańsku. Uczęszczał do szkoły oo. Pijarów w Chełmie. Po jej ukończeniu naukę kontynuował w latach 1826-1831 w szkole wojewódzkiej w Lublinie, a następnie szkołę leśną w Warszawie w latach 1831-1832. Następnie na skutek nalegań swego ojca chrzestnego, ks. Biskupa Felicjana Szumborskiego wstąpił do seminarium duchownego w Chełmie. Po ukończeniu wydziału teologicznego w 1836 roku ożenił się z Teklą Pociejówną i przyjął święcenia kapłańskie. Przez 20 lat był proboszczem parafii unickiej w Cycowie. Tu założył pasiekę i rozbudował ją do 100 pni. W Cycowie rozpoczął pracę nad udoskonaleniem konstrukcji uli. Prowadził  od 1851 roku wykłady w Instytucie Rolnictwa i Leśnictwa w Marymoncie pod Warszawą. Zajmuje się ponadto z wielkim oddaniem pracom duszpasterskim. Podczas epidemii cholery, z narażeniem życia  niósł słowa pociechy pod strzechy wieśniacze, ratował moralnie i materialnie upadających, za co otrzymał złoty krzyż kapłański. W 1857 roku przeniósł się do Hańska. Tu kontynuował prace nad nowym ulem. W gospodarce pasiecznej pomagał mu jego syn Szymon, również doskonały pszczelarz. W wyniku obserwacji i prac powstał pierwszy w Polsce ul ramowy rozbieralny dostosowany do rodzimych warunków przyrodniczych, otwierany od góry. Napisał wiele artykułów o gospodarce pasiecznej. Jedna z tych prac została nagrodzona w 1859 roku na łowickiej wystawie "Wielkim Medalem Srebrnym". Był nagradzany ponadto w 1867 i 1874 roku na wystawach w Warszawie. Po powstaniu styczniowym, kiedy rozpoczęła się rusyfikacja unitów, groziło mu zesłanie na Syberię. Wyrok skazujący na tułaczkę uprzedziła jego śmierć. Zmarł w Hańsku w 1875 roku.
Urodził się w 1815 roku we Lwowie, jako nieślubny syn kancelisty Horuckiego. Uczęszczał do szkoły wojskowej, a po jej ukończeniu był w armii austriackiej w stopniu oficerskim. Został z niej wydalony. Przebywał na wsi pod Stryjem. Na wiadomość o wybuchu powstania węgierskiego udał się na Węgry. Tam służył przez całą kampanię w Siedmiogrodzie i Bancie w stopniu oficera u boku generała Bema. Po upadku powstania umknął za granicę i po kilku latach wrócił i osiadł na Węgrzech. W 1855 roku został aresztowany. W 1862 roku dostał zezwolenie na pobyt w Skałcie. Tuż przed powstaniem 1863 roku udzielał się aktywnie w Komitecie Bratniej Pomocy. Sformułował dwa oddziały powstańcze. Pierwszy przekazał Borelowskiemu, a drugim sam dowodził. Otrzymał stopień majora. Operował stale w okolicach między Lublinem, Chełmem i Bugiem. Mimo swego wykształcenia wojskowego był jednym z najmniej zdolnych dowódców powstańczych. Oddział jego był mało ruchliwy i w czasie bitew ponosił duże straty, na przykład pod Urszulinem (7VII), Fajsławicami (24VIII). Stacjonując w okolicach jeziora Piaseczno często współpracował z oddziałem Krysińskiego. Po poważnej klęsce pod Fajsławicami  zreorganizował na nowo oddział i działał w okolicach Chełma. Po upadku powstania znalazł się na emigracji w Monachium. W 1865 roku wniósł podanie do namiestnictwa lwowskiego o powrót do kraju, ale prośba jego nie została wysłuchana. Dalsze jego losy są nieznane.
Aleksander Głowacki urodził się 20 sierpnia 1847 roku w Hrubieszowie jako młodszy syn Antoniego i Apolonii z Trembińskich. Ojciec był prywatnym oficjalistą w Żabciu koło Tomaszowa Lubelskiego. W 1850 roku umiera matka. Pod opiekę Aleksandra bierze babka, Marcjanna Trembińska z Puław, a po czterech latach ciotka, Domicela Olszewska z Lublina. W 1856 roku umiera mu ojciec. Rozpoczyna naukę w czteroklasowej Szkole Powiatowej Realnej w Lublinie. W 1862 roku zabiera go starszy brat, Leon do Siedlec. Tu kończy piątą klasę, następnie przenoszą się do Kielc i tu uczęszcza do klasy szóstej. Wybucha powstanie. Szesnastoletni gimnazjalista ucieka do oddziału powstańczego. Zaciąga się jako strzelec do oddziału dowodzonego przez Karola Krysińskiego na Podlasiu. Przebywa z oddziałem w zorganizowanym obozie w okolicach wsi Lipniak koło Wytyczna. Ranny w potyczce pod Białką dostaje się do niewoli. Jest więziony w Siedlcach i Lublinie. Po uwolnieniu podejmuje naukę w klasie szóstej Lubelskiego Liceum. W 1864 roku ukazuje się jego pierwszy utwór literacki - wiersz "Do pegaza". Kończy gimnazjum w Lublinie i w 1866 roku wstępuje na Wydział Matematyczno - Fizyczny warszawskiej Szkoły Głównej. Następnie zmienia szkołę na Wydział Leśny Instytutu Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach.  Z uczelni tej jest relegowany. Żyje głównie z korepetycji, prowadzi intensywną pracę samokształceniową. W 1872 roku rozpoczyna pracę publicystyczną, prace te podpisuje pseudonim „Bolesław Prus" oraz rozpoczyna pracę w fabryce Lilpopa i Raua w Warszawie. W dniu 14 stycznia 1875 roku bierze w Lublinie ślub z Oktawią Trembińską. W latach 1877 - 1879 dużo podróżuje po kraju. W 1882 roku po raz pierwszy spędza wakacje w Nałęczowie. Odtąd będzie tu co roku przez 30 lat. W latach 1884 - 1896 szczególnie prowadzi wytężoną pracę literacką. Powstaje „Placówka", „Lalka", „Emancypantki" i inne. Natomiast w latach 1898 - 1899 prowadzi ożywioną działalność społeczną. W 1900 roku udaje się do Wisły i Krakowa na kurację neurologiczną i leczenie oka. Pogarszający się stan zdrowia jest jedną z przyczyn malejącej pracy literackiej. Umiera w 1907 roku brat Leon w szpitalu w Lublinie. W 1910 roku odbywa podróż do Kowla i Łucka. W drodze powrotnej zatrzymuje się w Lublinie. Zostaje członkiem honorowym i prezesem Towarzystwa Literatów i Dziennikarzy w 1911 roku, a w 1912 Stowarzyszenia Alliance Francaise. W dniu 19 maja 1912 roku Aleksander Głowacki umiera nad ranem w swoim mieszkaniu w Warszawie przy ulicy Wilczej 12.
Urodził się 19 września 1831 roku w Warszawie. Był synem Karola i Eugenii Chaigmon. Po skończeniu szkoły wstąpił do wojska rosyjskiego. Uczęszczał jako oficer do Akademii Sztabu Generalnego. Po jej ukończeniu otrzymał przydział do Petersburga. W 1862 roku jako kapitan 2 dywizji kawalerii stacjonował w Królestwie. W Warszawie opuścił służbę w armii carskiej i wszedł w skład Komitetu Wojskowego powstania. Ten mianował go naczelnikiem wojskowym województwa lubelskiego, a później i podlaskiego (na miejsce W. Lewandowskiego).

W lipcu 1863 roku na czele oddziału kawalerii zaczął porządkować działające w terenie oddziały powstańcze. Był częstym gościem w obozie Krysińskiego na Lipniaku. Zarządził koncentrację oddziałów powstańczych pod Łęczną. W dniu 24 lipca pod Kaniowolą stoczył niepomyślną walkę, potem udane pod Chruśliną (4VIII) i Żyrzynem (9VIII), za którą otrzymał nominację na generała. 24 sierpnia jego zgrupowanie pod Fajsławicami poniosło klęskę. Zaraz po tej bitwie opuścił Królestwo i udał się do Galicji. W końcu września wziął udział w radzie wojennej zorganizowanej przez Romualda Traugutta w Krakowie. 4 listopada powrócił do Królestwa z małym oddziałem. Krążąc po województwie lubelskim, brał udział wraz z miejscowymi oddziałami powstańczymi w kilku potyczkach. Po przegranej bitwie 25 grudnia pod Kockiem wycofał się do Galicji. Zagrożony aresztowaniem musiał emigrować dalej. Był  w Dreźnie, Lipsku i w Paryżu. We Francji nadal działał w polskich patriotycznych organizacjach emigracyjnych. W 1872 roku powrócił do kraju i osiedlił się w Galicji w Chrostkowie, gdzie pracował na kolei. Wkrótce przeniósł się do Lwowa, skąd w 1877 roku pojechał w sprawach narodowościowych do Londynu i Wiednia. Zmarł 9 kwietnia 1886 roku we Lwowie.
Urodził się w rodzinie rzemieślniczej w  1838 roku. Był synem naczelnika straży tabacznej. Brak jest dokładnych danych o jego pochodzeniu, rodzinie i wykształceniu. Pracował jako leśniczy. Zaangażowany w ruchu przedpowstaniowym, pełnił funkcję naczelnika wojskowego Międzyrzecza, na który miał wykonać napad w nocy z 22 na 23 stycznia 1863 roku. Do wykonania zadania z nieznanych przyczyn nie doszło. Następnie Krysiński pełnił funkcję adiutanta pułkownika W. Lewandowskiego, dowodził jego jazdą. Od 21 lutego 1863 roku był naczelnikiem powiatu bialskiego, a od 24 marca dowodził zastępczo po rannym Lewandowskim. Krysiński działał na terenie trzech województw (lubelskie, podlaskie i grodzieńskie) i stoczył ponad 30 większych bitew i potyczek. Zorganizował koło wsi Lipniak wśród bagien powstańczy obóz, który był bazą wypadową. Brał udział w takich spotkaniach, jak Woskrzenice (17II), Sosnowica (4III), Stanin (14 III), Róża koło Łukowa (24III), Sobolew (24V), Urszulin (7VII), Sławatycze i Domaczew (11VII), Kania Wola (23 VII), Chruślina (4VIII), Żyrzyn (8VIII), Górki koło Sosnowicy (19VIII), Fajsławice (24VIII), Wytyczno (11XI), Rossosz (17XI), Malinówka (21XI). Doprowadził do koncentracji wojsk powstańczych w październiku 1863 roku w obozie na Lipniaku. Przez krótki czas pełnił obowiązki naczelnika województwa podlaskiego. Dosłużył się stopnia pułkownika. Zyskał opinię doskonałego dowódcy, często jednak niezdyscyplinowanego w stosunku do przełożonych. Po bitwie pod Malinówką oddział się rozproszył. W grudniu Krysiński znalazł się w Galicji, za co dostał naganę. Pod koniec grudnia powrócił w lubelskie i w lutym ponownie opuścił Podlasie. Po ponownym krótkim pobycie w Galicji wszedł powrotem do królestwa, zorganizował oddział i walczył do końca kwietnia 1864 roku. Ostatnia bitwę stoczył pod Zawieprzycami (21IV). Potem emigrował przez Galicję do Francji. Na emigracji przebywał do 1871 roku. W tym czasie działał w Polskim Towarzystwie Wojskowych, był związany ze szkołą wojskową A. Zabielskiego w Tuluzie, a następnie związał się z działalnością panslawistyczną. Przez co, we wrześniu 1868 roku został wyrokiem sądu emigracyjnego potępiony i wykluczony ze społeczności emigracyjnej. Krysiński wrócił do kraju w 1871 roku i osiadł we Lwowie. Zamierzał tu otworzyć handel win. W roku 1876 znalazł się na liście III Oddziału jako kandydat na szpiega lub prowokatora carskiego. Dalsze losy sa niezbyt znane. Według Przyborowskiego Krysiński po powrocie do Królestwa został osadzony w cytadeli i skazany na zesłanie, a wreszcie rozstrzelany 12 maja 1877 roku za próbę ucieczki z cytadeli w Warszawie.
Urodził się w rodzinie ziemiańskiej 1 stycznia 1814 roku w Warszawie. Był synem Januarego Józefa Macieja i Małgorzaty Heleny z Osuchowskich. W 1820 roku jego ojciec  otrzymał w spadku po swej matce, Wiktorii Wereszczyńskiej, połowę majątku Lejna na Podlasiu. Liniewski uczęszczał do gimnazjum w Lublinie. Z VI klasy w lutym 1831 roku do powstania. Służył w 2 pułku Krakusów Lubelskich (przemianowanym na 9 pułk ułanów) i dosłużył się stopnia podoficerskiego. W dniu 17 września przeszedł pod Borowem do Galicji wraz z 11 korpusem generała H. Ramoriny. Przebywał w obozie koło Rudnika nad Sanem i we wsi Kamień. W grudniu 1831 roku wrócił do domu. W latach 1832 - 1834 był bezpłatnym praktykantem w wydziale skarbowym Komisji Województwa Lubelskiego w Lublinie. W 1832 roku od kuzynki nabył drugą połowę majątku Lejno. Osiadł w Lejnie po 1834 roku i zajął się gospodarstwem. W 1852 roku ożenił się z Józefą Bogdanowicz, siostrą znanych patriotów - Jana i Kazimierza. Miał dwóch synów (zmarli w dzieciństwie) i cztery córki: Helenę, Zofię, Barbarę i Jadwigę. Na początku lat sześćdziesiątych przeprowadził melioracje polegające na osuszeniu płytkiego jeziora Lejno i otaczających go mokradeł na łąki i pastwiska. Przed powstaniem styczniowym Liniewski uczestniczył w organizowaniu manifestacji patriotyczno - religijnych, następnie w ruchu konspiracyjnym. Po wybuchu powstania 1863 roku został zastępcą naczelnika cywilnego powiatu radzyńskiego, Franciszka Krassowskiego. Utrzymywał w Lejnie od lipca 1863 roku stację pocztową (nr 15), której znaczne usługi świadczyli miejscowi chłopi. Na bieżąco dostarczał oddziałom powstańczym żywność, odzież, broń i amunicję. Dawał schronienie żołnierzom powstańcom  Krysińskiego, Łaskiego, Jankowskiego, Kamińskiego, Mareckiego, Sienkiewicza i Lenieckiego. W jego dworze przechowywano rannego ks. Brzózkę i Walerego Wróblewskiego. Swą działalność powstańczą zakończył w lutym 1864 roku. Zrujnowany przez długi i powstanie majątek uległ w 1865 roku uszczupleniu przez sprzedaż folwarku Jagodno, a w 1888 roku musiał się pozbyć i Lejna. Zamieszkał wówczas u córki Barbary w Lublinie. Zaczął pisać pamiętniki. Zmarł w Lublinie 13 kwietnia 1892 roku i został pochowany na cmentarzu przy ulicy Lipowej.
Urodził się w rodzinie lekarza 16 września 1880 roku w Bligardzie. Był synem Mikołaja i Marii Lipnickiej. Ojca za działalność rewolucyjną został uwięziony i zesłany. Alfreda wychowywał dziadek Władysław Lityński, kasjer Zarządu Miejskiego w Żytomierzu. Tu  od roku 1890 uczęszczał do Gimnazjum. Jako uczeń VI klasy przeniósł się do Rygi i tu w 1899 roku zdał egzamin dojrzałości. Studia przyrodnicze rozpoczął na Wydziale Fizyczno - Matematycznym Uniwersytetu w Dorpacie. Obracał się tu w kołach postępowej młodzieży polskiej i rosyjskiej. W 1901 roku zorganizował strajk studentów, prowadził tajne kółko wśród żołnierzy Polaków. Za tą działalność w 1902 roku został usunięty z uczelni i aresztowany. Przez 7 miesięcy był więziony w Wendecie na Łotwie, a później zesłany do Drui. Tu ożenił się z nauczycielką z Wilna Heleną Bern-Bersin. Miał jedyną córkę Halinę. Korzystając z amnestii, ogłoszonej przez carat w 1905 roku, wraz z żoną wyjechał do Krakowa. Od razu rozpoczął studia przyrodnicze na Uniwersytecie Jagielońskim. W okresie swego pobytu w Krakowie Lityński należał początkowo do Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS) jako członek Sekcji Zagranicznej, a pod koniec studiów do PPS-Lewicy. Studia ukończył po dwóch latach., uzyskując absolutorium w 1907 roku. Największy wpływ na kierunek pracy naukowej  i jego sylwetkę badacza miał prof. Antoni Wierzejski. Profesor zaproponował mu badanie fauny planktonowej Tatr. Lityński wraz z chorą żoną w 1908 roku wyjechał do Zakopanego. Tu pracował równocześnie jako nauczyciel i prowadził badania naukowe przez 8 lat. W 1913 roku uzyskał stopień doktora filozofii. Z chwilą wybuchu w sierpniu 1914 roku pierwszej wojny światowej Lityński wstąpił 6 sierpnia jako szeregowiec do Legionów Polskich. W dniu 20 listopada 1914 roku został ze służby zwolniony z powodu zapalenia płuc i oczu. Wrócił do Zakopanego na dawne stanowisko nauczyciela w Szkole im. S. Staszyca. Późną jesienią Lityńscy przenoszą się do Lublina. Objął tu obowiązki nauczyciela przyrody i geografii w prywatnym gimnazjum i pracował w nim do 31 lipca 1919 roku. Równocześnie do roku 1920 uczył w lubelskiej  szkole handlowej. Obok zajęć w szkolnictwie, Lityński podjął w Lublinie dodatkową pracę w Wojewódzkim Inspektoracie Rybactwa. Dzieląc czas między pracę pedagogiczną i terenową pracę naukową, prowadził badania klasyfikacyjno-rybackie na Pojezierzu Łęczyńsko - Włodawskim. Wynikiem tych badań jest po raz pierwszy w Polsce przedstawiony szkic stosunków hydrograficznych i biologiczny tych jezior. Z Lublina jeździł Lityński do Warszawy, gdzie nawiązał kontakt z założonym w 1918 roku Instytutem Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Neckiego. Tam snuł plany zorganizowania na którymś z polskich jezior stacji hydrobiologicznej. Latem 1920 roku Lityński pojechał na rekonesans na Pojezierze Suwalskie. W październiku 1920 roku Ministerstwo WRiOP zatwierdziło wniosek Instytutu o powołanie do życia Stacji Hydrobiologicznej na Wigrach z siedzibą w Płocicznie. Dyrektorem tej jednostki został A. Lityński, który zaraz wyprowadził się z Lublina. Lityński z zapałem organizował i prowadził stację do wybuchu II wojny światowej. W 1928 roku przeniesiono Stację do nowego budynku w Starym Folwarku. W latach 1929, 1935, 1936 Stacja Wigierska zorganizowała trzy wyprawy badawcze na rzeki i bagna Polesia, a w latach 1936 i 1937 Lityński zainicjował i patronował budowie Poleskiej Stacji Biologicznej w Pińsku, którą uruchomiono w lecie 1937 roku. W czasie wojny już na początku została stacja ograbiona, a Lityńscy musieli się przenieść do zaprzyjaźnionych gospodarzy w Cimochowiźnie, a potem Sobolewie. Lityński mimo kilkakrotnych propozycji pracy ze strony Niemiec jej nie przyjął. Od 1942 roku współpracował z AK. Na koniec wojny, kiedy front zbliżył się do Wigier, Lityńscy ukrywali się tak jak inni w ziemiankach. Po przejściu frontu zamieszkali u życzliwej im rodzinie Krupińskich. Rozpoczął pracę inspektora Gospodarstwa Rybackiego Puszczy Augustowskiej w Czerwonym Dworze. Po czterech miesiącach aresztowano go za przynależność do AK., a następnie wieziono go do łagru w głębi ZSRR. Lityński trudów podróży nie przeżył. Zmarł 25 marca 1945 roku w wagonie pod Smoleńskiem.
W 1818 roku w Sosnowicy przebywa Julian Ursyn Niemcewicz, były adiutant generała Tadeusza Kościuszki. O miłosnym epizodzie swego dowódcy napisał w swoich pamiętnikach.
Urodził się 4 lutego 1505 roku w Żórawnie nad Dniestrem w rodzinie szlacheckiej ziemiańskiej. Był synem Stanisława i Barbary Herburtównej. Rodzina Rejów herbu Oksza była zamożna. Posiadali majątek w Nagłowicach w Krakowskim powiecie ksiąskim. Po śmierci pierwszej żony Stanisław Rej pozostawił majątek zaufanemu podstarościemu i przeniósł się na darowaną dzierżawę od króla Olbrachta Żórawnie. Tu ponownie się ożenił z majętną wdową po Żórawińskim z Barbarą z domu Herbutówną i miał z nią jedynego syna Mikołaja. Mikołaj jako jedynak był bardzo rozpieszczany. Ojciec wysyłał go trzykrotniee do szkół. Raz do Skalbmierza (1514-1516), a po powrocie do Lwowa (1516-1518). 4 maja 1518 roku Rej wpisał się w Krakowie do akademickiej szkoły średniej, tzw. Bursy Jerozolimskiej. Po roku powrócił do rodzinnego Żórawina. W szkołach Mikołaj się niczego nie nauczył. Po skończeniu 18 lat został oddany na służbę do Andrzeja Tęczyńskiego, wojewody sandomierskiego. Na dworze przebywał w latach 1525 - 1530. Tu wiele się nauczył. W 1529 roku zmarł mu ojciec. W 1531 roku żeni się z Zofią Kosnówną Kościeniówną. Zapisuje jej w dożywocie otrzymaną w spadku po ojcu wieś Topolę. Natomiast ona daje mu swe dobra dziedziczone w ziemi chełmskiej i włodawskiej. Tak stał się właścicielem dóbr w Andrzejowie, Hańsku, Kulczynie, części Wereszczyna i Woli Wereszczyńskiej. Po ślubie właśnie tam przebywają małżonkowie. Reja jednak ciągnęło do dworu aby uczestniczyć osobiście we wszystkich zjazdach, sejmach i innych koronnych sprawach. W 1536 roku Rej bierze udział w rokoszu lwowskim, zwanym „wojną kokoszą". Od tego czasu bierze udział we wszystkich sejmach koronnych. Od 1540 roku zaczynają ukazywać się drukiem jego utwory literackie. W 1545 roku wiąże się ze dworem królewskim Jagiellonów. W dniu 13 lutego 1546 roku Rej otrzymuje od króla wieś Temerowice w ziemi halickiej jako królewską nagrodę literacką. Natomiast 4 maja 1547 roku król Zygmunt I nadaje prawa miejskie założonemu przez Reja na gruntach wsi Wola Kabylska miastu Rejowiec w ziemi chełmskiej. Od tego czasu Rej dość często przebywa w tych okolicach. W 1548 roku stolnik lubelski, Paweł Bystram, ofiarował Rejowi wsie Skorczyce i Popkowice w województwie lubelskim. 8 maja 1551 roku zmarła Barbara Radziwiłłówna. Rej pisze rymowane epitafium na śmierć królowej. Na sejmie piotrkowskim 24 marca 1552 roku Zygmunt August nadaje Mikołajowi Rejowi wieś Dziewięciele w ziemi krakowskiej za wierną i wdzięczną służbę ojcu i sobie. W latach 1554 - 1555 Rej osobiście prowadzi dziesiątki spraw majątkowych, procesów sądowych w wielu miejscowościach południowo - wschodniej Polski. W 1562 roku ukazuje się kolejny utwór Reja „Zwierzyniec", a w nim słynny dwuwiersz: „A niechaj narodowie wżdy postronni znają, Iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają". W 1569 roku na odbywającym się w Lublinie od 10 stycznia do 12 sierpnia sejmie unijnym Rej bierze aktywny udział. Na początku września Rej wyznacza swojego zastępcę Krzysztofa Szaszowskiego. Z dokumentów wynika, że Rej zmarł między 8 września a 4 pażdziernika 1569 roku w mieście Okszy w powiecie jędrzejowskim, we własnym majątku.
Potomek kasztelana wiskiego Jana Wiktoryna Rostworowskiego. Po ukończeniu szkoły średniej w Lublinie i studiów rolniczych w Grignon we Francji osiadł w majątku w Zawadówce gdzie zastał go wybuch powstania styczniowego. W pierwszych miesiącach powstania Rostworowski dostarczał powstańcom żywność, konie i pieniądze. 15 czerwca 1863 roku wstąpił jako szeregowiec do 3 sekcji strzelców oddziału Karola Krysińskiego. Po bitwie stoczonej pod Sławatyczami (Gajówką) na Podlasiu rozkazem Rządu Narodowego z dnia 22 lipca 1863 roku mianowany został do stopnia podporucznika. Dowodząc doborowym 15 konnym oddziałem rozpoznawczym brał udział w wielu bitwach i potyczkach na Podlasiu i w Lubelskiem. Okresowo, na rozkaz Bronisława Deskura zajmował się zaciągiem rekrutów na Podlasiu i w Galicji. W styczniu 1864 roku wraz ze swym oddziałem przekroczył granicę z Galicją, a w lutym w czasie powrotu do Królestwa został aresztowany przez Austriaków. Po krótkim pobycie w areszcie odesłano go do Monachium, skąd udał się na roczną emigrację do Francji. W 1865 roku powrócił do kraju, gdzie osiadł w Zawadówce w majątku, w którym gospodarował przed powstaniem. Wspomnienia z powstania styczniowego opisał w pamiętniku Wspomnienia z roku 1863 i 1864 wydanym nakładem Spółki Wydawniczej Polska w Krakowie w 1900 roku.
Oktawian Sosnowski; miecznik Racławski, żołnierz Jana III Sobieskiego. Właściciel dóbr w Sosnowicy. Za jego gospodarowania w 1685r powstaje w Sosnowicy parafia i wówczas prawdopodobnie osada otrzymuje prawa miejskie.
Józef Sosnowski; w 1734 r. płk Konfederacji w Dzikowie, deklaruje się w obronie króla Stanisława Leszczyńskiego. W 1775 roku zostaje hetmanem litewskim. Rozbudowuje rodową majętność. W Sosnowicy wznosi koszary. Ma dwie córki.
Córka Józefa Sosnowskiego Ludwika. W 1765 r. jedzie do Warszawy do szkoły. W 1774 w Sosnowicy poznaje kapitana Tadeusza Kościuszkę. Po perypetiach miłosnych z Kościuszką, przez ojca jest wydana ks. Lubomirskiemu. Wraz z mężem opuszcza Sosnowicę i zamieszkuje w Równym na Wołyniu jako księżna Lubomirska. Ma córkę Helenę, która dość często odwiedza rodzinną majętność w Sosnowicy. Wyjeżdża z niej w 1789 roku.  W Helenie namiętnie kochał się Wielki książę Konstanty, wielkorządca Królestwa Polskiego. Kiedy z Polski uciekał w 1830 r. przejeżdżał przez Sosnowicę, ciągnąc ze sobą uwięzionego byłego majora 4 p. p. Waleriana  Łukasiewicza. Helena wyszła za mąż za Ożarowskiego i miała z nim córkę Józefę. Wnuczka Ludwiki znając miłosne perypetie swojej babki  już jako Pani Olizarowa w 1832 roku wraz z hrabią Gustawem Olzarem odwiedziła symboliczny grób Tadeusza Kościuszki w Solur i tam posadziła dwie płaczące wierzby.