Badania naukowe - przydatne informacje
Badania naukowe to fundament ochrony przyrody - bez nich nie wiemy, jak i co chronić. Park narodowy jest doskonałym miejscem prowadzenia badań ekologicznych. Z drugiej strony, nie należy jednak traktować go jak poligon doświadczalny, gdzie testować się będzie eksperymentalne hipotezy ingerując w populacje roślin i zwierząt, które w niektórych przypadkach są skrajnie ginące. Prowadzone są dlatego zgodnie z zasadami eksploracji naukowej i koordynacji badań naukowych. Badania terenowe prowadzą pracownicy różnych instytucji naukowych, ale również i pracownicy Parku. Niektóre tematy badawcze podejmowane są wspólnie. Niekiedy udział w badaniach biorą też wolontariusze i studenci.
Zgodę na badania naukowe w Parku (jest to zarazem zgoda na wjazd i poruszanie się po Parku), na podstawie wypełnionej Karty badań naukowych wydaje dyrektor, który może zasięgnąć opinii Rady Naukowej - doradczego organu dyrektora, który opiniuje plany badań oraz projekty badań naukowych.
Zgoda na badania naukowe jest wymagana również w przypdku posiadania decyzji zezwalającej ministra właściwego do spraw środowiska na odstępstwa od zakazów wymienionych w art. 15 ust 1 ustawy o ochronie przyrody z 16 kwietnia 2004 r. (Dz.U. Nr 92, poz. 880 z późniejszymi zmianami).
Zgodę na badania naukowe w Parku (jest to zarazem zgoda na wjazd i poruszanie się po Parku), na podstawie wypełnionej Karty badań naukowych wydaje dyrektor, który może zasięgnąć opinii Rady Naukowej - doradczego organu dyrektora, który opiniuje plany badań oraz projekty badań naukowych.
Zgoda na badania naukowe jest wymagana również w przypdku posiadania decyzji zezwalającej ministra właściwego do spraw środowiska na odstępstwa od zakazów wymienionych w art. 15 ust 1 ustawy o ochronie przyrody z 16 kwietnia 2004 r. (Dz.U. Nr 92, poz. 880 z późniejszymi zmianami).
Poniżej znajdują się formularze, które należy ściągnąć, wypełnić i przesłać na nasz adres:
Formularze do pobrania
Propozycje badań - Priorytety
Poniżej umieszczamy propozycje badań, które by nas szczególnie interesowały. Cenne dla nas są również badania monitoringowe na powierzchniach lub transektach, które dzięki prostej i czytelnej metodyce będzie można co pewien czas powtórzyć.
· Obieg wody w poszczególnych ekosystemach hydrogenicznych PPN uwzględniając potrzeby wodne środowiska przyrodniczego (flory i fauny).
· Właściwości fizyczno-chemiczne wód jezior oraz wybranych grup hydrobiontów: makrofitów, fitoplanktonu, zooplanktonu, zoobentosu i nektonu.
· Wpływ zmian klimatycznych na poszczególne biocenozy PPN.
· Wpływ eutrofizacji torfowisk na sąsiadujące z nimi ekosystemy jeziorne.
· Rola mikroorganizmów w procesie obiegu materii i energii w ekosystemach jeziornych, torfiankach, stawach oraz ciekach PPN.
· Konkurencyjne oddziaływaniem obcych gatunków hydrobiontów (makrofity, glony, ryby) na gatunki rodzime.
· Wpływ zmian barwy wody (zwiększenie puli barwnego DOC) na biocenozy wodne jezior w kontekście zmian klimatycznych.
· Właściwości fizyczno-chemiczne wód i osadów dennych stawów.
· Mikroorganizmy występujące w stawach.
· Dynamika populacji kotewki orzecha wodnego.
· Torfianki Poleskiego Parku Narodowego.
· Właściwości fizyczno-chemiczne osadów torfianek.
· Bakterie i pierwotniaki występujące w torfiankach.
· Populacje obcych gatunków glonów pojawiających się w torfiankach.
· Bakterie, pierwotniaki, gąbki, obleńce, mszywioły, wirki, skąposzczety, ślimaki i małże.
· Właściwości fizyczno-chemiczne wód jezior oraz wybranych grup hydrobiontów: makrofitów, fitoplanktonu, zooplanktonu, zoobentosu i nektonu.
· Wpływ zmian klimatycznych na poszczególne biocenozy PPN.
· Wpływ eutrofizacji torfowisk na sąsiadujące z nimi ekosystemy jeziorne.
· Rola mikroorganizmów w procesie obiegu materii i energii w ekosystemach jeziornych, torfiankach, stawach oraz ciekach PPN.
· Konkurencyjne oddziaływaniem obcych gatunków hydrobiontów (makrofity, glony, ryby) na gatunki rodzime.
· Wpływ zmian barwy wody (zwiększenie puli barwnego DOC) na biocenozy wodne jezior w kontekście zmian klimatycznych.
· Właściwości fizyczno-chemiczne wód i osadów dennych stawów.
· Mikroorganizmy występujące w stawach.
· Dynamika populacji kotewki orzecha wodnego.
· Torfianki Poleskiego Parku Narodowego.
· Właściwości fizyczno-chemiczne osadów torfianek.
· Bakterie i pierwotniaki występujące w torfiankach.
· Populacje obcych gatunków glonów pojawiających się w torfiankach.
· Bakterie, pierwotniaki, gąbki, obleńce, mszywioły, wirki, skąposzczety, ślimaki i małże.
· Częstotliwości użytkowania łąk i pastwisk w PPN (liczba pokosów/wypasów, stosowane nawożenie oraz zabiegi pielęgnacyjne).
· Skutki realizacji programu rolnośrodowiskowego na użytkach zielonych na szatę roślinną.
· Kierunki oraz dynamika zmian zbiorowisk szuwarowych pod wpływem wahań poziomu wody; w różnych typach siedlisk (łąki, torfowiska).
· Wpływ różnych metod gospodarowania na ekstensywnie użytkowanych łąkach świeżych (Arrhenatherion) na ich bioróżnorodność.
· Zasięg szuwarów turzycy Buxbauma Caricetum buxbaumii.
· Sukcesja zbiorowisk roślinnych na powierzchniach o dużej mozaice zbiorowisk roślinnych.
· Skutki realizacji programu rolnośrodowiskowego na użytkach zielonych na szatę roślinną.
· Kierunki oraz dynamika zmian zbiorowisk szuwarowych pod wpływem wahań poziomu wody; w różnych typach siedlisk (łąki, torfowiska).
· Wpływ różnych metod gospodarowania na ekstensywnie użytkowanych łąkach świeżych (Arrhenatherion) na ich bioróżnorodność.
· Zasięg szuwarów turzycy Buxbauma Caricetum buxbaumii.
· Sukcesja zbiorowisk roślinnych na powierzchniach o dużej mozaice zbiorowisk roślinnych.
· Rozpoznanie rozmieszczenia niektórych gatunków torfowiskowych, szczególnie na Bagnie Bubnów i Bagnie Staw tj; lipiennika Loesela Liparis loeselii, kukułki plamistej Dactylorhiza maculata, kukułki szerokolistnej Dactylorhiza majalis, tłustosza pospolitego Pinguicula vulgarius ssp. bicolor, dzwonecznika wonnego Adenophora liliifolia, rosiczki długolistnej, pośredniej, owalnej Drosera anglica, Drosera intermedia, Drosera x obovata, widłaczka torfowego Lycopodiella inundata, chondrilli sztywnej Chondrilla juncea, mącznicy lekarskiej Arctostaphylos uva-ursi, leńca bezpodkwiatkowego Thesium ebracteatum, pomocnika baldaszkowatego Chimaphilla umbellata.
· Rozmieszczenie roślin zarodnikowych – mchów i wątrobowców tj; prątnik brandenburski Bryum neodamense, tęposz nadbrzeżny Leptodictyum riparium, parzęchlin trójrzędowy Meesia triquetra, mszar krokiewkowaty Paludella squarrosa, bagiennik widłakowaty Pseudocalliergon lycopodioides i żmijowaty P. trifarium oraz torfowce: szorstki Sphagnum compactum, skręcony Sph. contortum, ząbkowany Sph. denticulatum.
· Badania briologicznie obszarów bezleśnych układów ekologicznych i fitocenotycznych (torfowisk różnego typu) oraz otaczających je pasów roślinności leśnej (m.in. Bagno Spławy, B. Bubnów, B. Staw, J. Długie, J. Karaśne, J. Moszne).
· Dynamika populacji gatunków mchów priorytetowych UE i reliktów glacjalnych tj; Scorpidium scorpioides, Helodium blandowii, Tomentypnum nitens.
· Gatunki inwazyjne roślin w PPN
· Rozmieszczenie roślin zarodnikowych – mchów i wątrobowców tj; prątnik brandenburski Bryum neodamense, tęposz nadbrzeżny Leptodictyum riparium, parzęchlin trójrzędowy Meesia triquetra, mszar krokiewkowaty Paludella squarrosa, bagiennik widłakowaty Pseudocalliergon lycopodioides i żmijowaty P. trifarium oraz torfowce: szorstki Sphagnum compactum, skręcony Sph. contortum, ząbkowany Sph. denticulatum.
· Badania briologicznie obszarów bezleśnych układów ekologicznych i fitocenotycznych (torfowisk różnego typu) oraz otaczających je pasów roślinności leśnej (m.in. Bagno Spławy, B. Bubnów, B. Staw, J. Długie, J. Karaśne, J. Moszne).
· Dynamika populacji gatunków mchów priorytetowych UE i reliktów glacjalnych tj; Scorpidium scorpioides, Helodium blandowii, Tomentypnum nitens.
· Gatunki inwazyjne roślin w PPN
· Rozpoznanie konfiguracji wszystkich mis jeziorno-torfowiskowych i określenie sukcesji osadowych ich wypełnień. Poza aspektem poznawczym, dawałoby to szansę na lepsze rozpoznanie warunków zasilania jezior, migracji wód gruntowych oraz wpływu antropopresyjnego na zarastanie jezior;
· Rozpoznanie efektów intensyfikacji prac górniczych prowadzonych w bezpośrednim sąsiedztwie Poleskiego Parku Narodowego i jego strefy ochronnej. Dotyczy to w szczególności możliwości osiadania gruntu, drenażu wód i emisji pyłów związanych z rozwijającym się górnictwem węglowym oraz zakładaną eksploatacją gazu z łupków.
· Czynniki wpływające na zmiany właściwości gleb Parku pod wpływem zmiany charakteru użytkowania ziemi;
· Wykonanie szczegółowej mapy jednostek glebowych Parku w nawiązaniu do aktualnej Systematyki gleb Polski (PTG 2011) i gleb świata WRB (World Reference Base for Soil Resources).
· Rozpoznanie wpływu tych zmian na funkcjonowanie obszarów wodno-torfowiskowych oraz stan i zasięg poszczególnych siedlisk PPN.
· Rozpoznanie efektów intensyfikacji prac górniczych prowadzonych w bezpośrednim sąsiedztwie Poleskiego Parku Narodowego i jego strefy ochronnej. Dotyczy to w szczególności możliwości osiadania gruntu, drenażu wód i emisji pyłów związanych z rozwijającym się górnictwem węglowym oraz zakładaną eksploatacją gazu z łupków.
· Czynniki wpływające na zmiany właściwości gleb Parku pod wpływem zmiany charakteru użytkowania ziemi;
· Wykonanie szczegółowej mapy jednostek glebowych Parku w nawiązaniu do aktualnej Systematyki gleb Polski (PTG 2011) i gleb świata WRB (World Reference Base for Soil Resources).
· Rozpoznanie wpływu tych zmian na funkcjonowanie obszarów wodno-torfowiskowych oraz stan i zasięg poszczególnych siedlisk PPN.
· Ruch turystyczny w rejonie PPN
· Ruch samochodowy na drogach PPN
· Ruch samochodowy na drogach PPN
· Opracowanie lub aktualizacja dokumentacji konserwatorskiej obiektów znajdujących się w rejestrze zabytków oraz w wojewódzkiej lub gminnej ewidencji zabytków.
· Opracowanie dokumentacji konserwatorskich obiektów wskazanych do objęcia ochroną konserwatorską.
· Opracowanie wzornika architektury regionalnej dla rejonu Poleskiego Parku Narodowego zawierającego zalecane układy przestrzenne zagród, rozwiązania konstrukcyjno-materiałowe, detale architektoniczne, elementy małej architektury, kompozycje ogrodów przydomowych i skład nasadzeń.
· Opracowanie broszury dla posiadaczy domów drewnianych zawierającej zbiór podstawowych porad dotyczących pielęgnacji i remontów obiektów drewnianych oraz przykłady błędów najczęściej popełnianych przy wykonywaniu ich remontów i modernizacji (tzw. zbiór dobrych i złych praktyk).
· Projekty koncepcyjne określające możliwości adaptacji nieużytkowanych obiektów kubaturowych.
· Kompleksowe projekty rewaloryzacji zespołów dworsko-parkowych.
· Opracowanie dokumentacji konserwatorskich obiektów wskazanych do objęcia ochroną konserwatorską.
· Opracowanie wzornika architektury regionalnej dla rejonu Poleskiego Parku Narodowego zawierającego zalecane układy przestrzenne zagród, rozwiązania konstrukcyjno-materiałowe, detale architektoniczne, elementy małej architektury, kompozycje ogrodów przydomowych i skład nasadzeń.
· Opracowanie broszury dla posiadaczy domów drewnianych zawierającej zbiór podstawowych porad dotyczących pielęgnacji i remontów obiektów drewnianych oraz przykłady błędów najczęściej popełnianych przy wykonywaniu ich remontów i modernizacji (tzw. zbiór dobrych i złych praktyk).
· Projekty koncepcyjne określające możliwości adaptacji nieużytkowanych obiektów kubaturowych.
· Kompleksowe projekty rewaloryzacji zespołów dworsko-parkowych.
· Błotniak stawowy, błotniak łąkowy - badania biologii lęgowej, ze szczególnym uwzględnieniem okresu lęgowego.
· Ptaki zimujące - określenie znaczenia PPN dla ptaków podczas wędrówek i zimowania.
· Ptaki siewkowe rycyk, kulik wielki, krwawodziób - przeprowadzenie badań dotyczących sukcesu lęgowego ptaków siewkowych.
· Wodniczka - badania biologii, ekologii i wędrówek oraz określenie pokrewieństwa populacji wodniczki zasiedlającej Białoruś, Ukrainę, Biebrzański PN i Poleski PN.
· Sowy - badania zachowań terytorialnych, biologii i ekologii poszczególnych gatunków.
· Czapla biała - badania biologii i ekologii.
· Mewa białogłowa - badania telemetryczne, dotyczące wpływu tej dużej mewy na inne gatunki zwierząt występujące na terenie PPN i jego otulinie
· Ptaki wodno-błotne i wodne - określenie drapieżnictwa na sukces lęgowy ptaków wodno - błotnych oraz określenie znaczenia struktury i użytkowania gruntów na liczebność i biologię lęgową.
· Żuraw - określenie tras wędrówek i miejsc zimowania żurawi występujących w PPN.
· Wilk - oddziaływanie wilka na liczebność i strukturę przestrzenną ofiar.
· Żółw błotny- określanie czynników środowiskowych wpływających na sukces lęgowy oraz określenie organizacji przestrzennej populacji żółwia na podstawie badań telemetrycznych.
· Płazy - Czynniki determinujące osiedlanie się płazów w zbiornikach wodnych PPN.
· Nietoperze - badania biologii i ekologii gatunków, z wykorzystaniem telemetrii.
· Ugrupowania ptaków PPN - wykorzystanie bioakustyki do monitorowania "powracalności" ptaków.
· Dzięcioły, muchołówka mała, pełzacze - wykonania badań dotyczących ilości i znaczenia martwego drewna dla ptaków w PPN. Opracowanie wskazań dotyczących pozostawiania ilości martwego drewna w poszczególnych drzewostanach i klasach wieku.
· Gatunki inwazyjne zwierząt w PPN
· Ptaki zimujące - określenie znaczenia PPN dla ptaków podczas wędrówek i zimowania.
· Ptaki siewkowe rycyk, kulik wielki, krwawodziób - przeprowadzenie badań dotyczących sukcesu lęgowego ptaków siewkowych.
· Wodniczka - badania biologii, ekologii i wędrówek oraz określenie pokrewieństwa populacji wodniczki zasiedlającej Białoruś, Ukrainę, Biebrzański PN i Poleski PN.
· Sowy - badania zachowań terytorialnych, biologii i ekologii poszczególnych gatunków.
· Czapla biała - badania biologii i ekologii.
· Mewa białogłowa - badania telemetryczne, dotyczące wpływu tej dużej mewy na inne gatunki zwierząt występujące na terenie PPN i jego otulinie
· Ptaki wodno-błotne i wodne - określenie drapieżnictwa na sukces lęgowy ptaków wodno - błotnych oraz określenie znaczenia struktury i użytkowania gruntów na liczebność i biologię lęgową.
· Żuraw - określenie tras wędrówek i miejsc zimowania żurawi występujących w PPN.
· Wilk - oddziaływanie wilka na liczebność i strukturę przestrzenną ofiar.
· Żółw błotny- określanie czynników środowiskowych wpływających na sukces lęgowy oraz określenie organizacji przestrzennej populacji żółwia na podstawie badań telemetrycznych.
· Płazy - Czynniki determinujące osiedlanie się płazów w zbiornikach wodnych PPN.
· Nietoperze - badania biologii i ekologii gatunków, z wykorzystaniem telemetrii.
· Ugrupowania ptaków PPN - wykorzystanie bioakustyki do monitorowania "powracalności" ptaków.
· Dzięcioły, muchołówka mała, pełzacze - wykonania badań dotyczących ilości i znaczenia martwego drewna dla ptaków w PPN. Opracowanie wskazań dotyczących pozostawiania ilości martwego drewna w poszczególnych drzewostanach i klasach wieku.
· Gatunki inwazyjne zwierząt w PPN
· Zmiany zachodzące w strukturze użytkowania ziemi Polesia Zachodniego w określonych przedziałach czasu.
· Struktura fizjonomiczna krajobrazu Polesia Zachodniego oraz wyróżniki poleskich cech krajobrazu.
· Zależności między stopniem antropogenicznego przekształcenia krajobrazu poszczególnych fitocenoz Polesia Zachodniego, a ich różnorodnością krajobrazową i atrakcyjnością fizjonomiczną.
· Potencjał usług ekosystemowych i krajobrazowych rejonu PPN oraz możliwości jego zwiększenia i optymalnego wykorzystania.
· Zarządzanie systemami krajobrazowymi PPN, na tle całego TRB "Polesie Zachodnie".
Program i metody edukacji krajobrazowej społeczeństwa.
· Struktura fizjonomiczna krajobrazu Polesia Zachodniego oraz wyróżniki poleskich cech krajobrazu.
· Zależności między stopniem antropogenicznego przekształcenia krajobrazu poszczególnych fitocenoz Polesia Zachodniego, a ich różnorodnością krajobrazową i atrakcyjnością fizjonomiczną.
· Potencjał usług ekosystemowych i krajobrazowych rejonu PPN oraz możliwości jego zwiększenia i optymalnego wykorzystania.
· Zarządzanie systemami krajobrazowymi PPN, na tle całego TRB "Polesie Zachodnie".
Program i metody edukacji krajobrazowej społeczeństwa.
Zasady prowadzenia badań
ZASADY EKSPLORACJI NAUKOWEJ I KOORDYNACJI BADAŃ W POLESKIM PARKU NARODOWYM
1. Podstawowym celem Poleskiego Parku Narodowego jest trwałe zabezpieczenie jego przyrody i wszystkich jej komponentów. Celowi temu muszą być podporządkowane wszelkie funkcje społeczno-kulturalne i formy użytkowania Parku.
2. Specyficzny charakter Poleskiego Parku Narodowego powoduje, że może on należycie spełniać swe podstawowe cele i funkcje tylko wówczas, gdy wszelka działalność gospodarcza w strefie ochronnej (otulinie) zostanie podporządkowana potrzebom ochrony Parku.
3. Badania naukowe w Poleskim Parku Narodowym winny odbywać się według generalnego programu koordynowanego przez Radę Naukową Parku.
4. Aspekty dydaktyczne i turystyczne nie powinny kolidować z podstawowymi celami parku, jakimi są ochrona i badania naukowe.
5. Uzupełniające badania naukowe powinny być prowadzone także na obszarze otuliny PPN i w najbliższych rezerwatach przyrody.
2. Specyficzny charakter Poleskiego Parku Narodowego powoduje, że może on należycie spełniać swe podstawowe cele i funkcje tylko wówczas, gdy wszelka działalność gospodarcza w strefie ochronnej (otulinie) zostanie podporządkowana potrzebom ochrony Parku.
3. Badania naukowe w Poleskim Parku Narodowym winny odbywać się według generalnego programu koordynowanego przez Radę Naukową Parku.
4. Aspekty dydaktyczne i turystyczne nie powinny kolidować z podstawowymi celami parku, jakimi są ochrona i badania naukowe.
5. Uzupełniające badania naukowe powinny być prowadzone także na obszarze otuliny PPN i w najbliższych rezerwatach przyrody.
Badania naukowe w Poleskim Parku Narodowym powinny być realizowane zgodnie z generalnym programem uwzględniającym:
1. potrzeby nauki i gospodarki wodnej,
2. cele badań naukowych w PPN,
3. wyjątkowe walory Parku o charakterze wodno-torfowiskowym z unikalnymi w skali kraju i Europy kompleksami torfowiskowymi,
4. rozszerzenie współpracy naukowej z Szackim Parkiem Narodowym na Ukrainie i innymi parkami narodowymi o podobnym charakterze.
5. Zadania koordynacyjne w zakresie badań naukowych sprawuje Rada Naukowa Parku.
6. Pierwszeństwo w realizacji mają badania kompleksowe, monitoringowe i inwentaryzacyjne, przed badaniami wycinkowymi i przyczynkowymi.
1. potrzeby nauki i gospodarki wodnej,
2. cele badań naukowych w PPN,
3. wyjątkowe walory Parku o charakterze wodno-torfowiskowym z unikalnymi w skali kraju i Europy kompleksami torfowiskowymi,
4. rozszerzenie współpracy naukowej z Szackim Parkiem Narodowym na Ukrainie i innymi parkami narodowymi o podobnym charakterze.
5. Zadania koordynacyjne w zakresie badań naukowych sprawuje Rada Naukowa Parku.
6. Pierwszeństwo w realizacji mają badania kompleksowe, monitoringowe i inwentaryzacyjne, przed badaniami wycinkowymi i przyczynkowymi.
1. Wszechstronne poznanie i zinwentaryzowanie wszystkich elementów przyrody oraz wyjaśnienie wzajemnych zależności między tymi elementami - inwentaryzacja przyrodnicza, struktura i funkcjonowanie fito- i zoocenoz oraz struktura, organizacja i funkcjonowanie ekosystemów wodnych, torfowiskowych i leśnych.
2. Poznanie i określenie reprezentatywności przyrody Poleskiego Parku Narodowego w stosunku do przyrody Polesia, a w dalszej kolejności do przyrody pogranicza Europy Środkowej i Europy Wschodniej, aby wiedzieć z jakim prawdopodobieństwem wyniki badań uzyskane w PPN można by uogólnić na przyrodę wspomnianych obszarów.
3. Poznanie zjawisk i procesów o charakterze ogólno-przyrodniczym, których zbadanie jest możliwe tylko w Poleskim Parku Narodowym, lub których poznanie z uwagi na charakter, stopień naturalności i stan zabezpieczenia PPN jest wyraźnie ułatwione.
4. Poznanie mechanizmów i zakresu działania na przyrodę Parku różnych form działalności związanej z badaniami naukowymi, nauczaniem, turystyką itp. w parku narodowym oraz działań gospodarczych w otulinie. Opracowanie naukowych zasad ochrony PPN gwarantujących zachowanie jego walorów przyrodniczych oraz wartości społeczno-kulturowych.
2. Poznanie i określenie reprezentatywności przyrody Poleskiego Parku Narodowego w stosunku do przyrody Polesia, a w dalszej kolejności do przyrody pogranicza Europy Środkowej i Europy Wschodniej, aby wiedzieć z jakim prawdopodobieństwem wyniki badań uzyskane w PPN można by uogólnić na przyrodę wspomnianych obszarów.
3. Poznanie zjawisk i procesów o charakterze ogólno-przyrodniczym, których zbadanie jest możliwe tylko w Poleskim Parku Narodowym, lub których poznanie z uwagi na charakter, stopień naturalności i stan zabezpieczenia PPN jest wyraźnie ułatwione.
4. Poznanie mechanizmów i zakresu działania na przyrodę Parku różnych form działalności związanej z badaniami naukowymi, nauczaniem, turystyką itp. w parku narodowym oraz działań gospodarczych w otulinie. Opracowanie naukowych zasad ochrony PPN gwarantujących zachowanie jego walorów przyrodniczych oraz wartości społeczno-kulturowych.
1. Stosowane metody i środki muszą odpowiadać charakterowi Parku i nie mogą powodować pogorszenia jego walorów przyrodniczych.
2. Zasadniczą metodą eksploracji naukowej PPN są metody obserwacyjne jako metody nieniszczące.
3. Stosowanie metod eksperymentalnych w badaniach na terenie Parku naruszających organizację lub wpływających na funkcjonowanie układów ekologicznych powinno być ograniczone i możliwe tylko pod następującymi warunkami:
1. badanie może być wykonane wyłącznie na terenie Poleskiego Parku Narodowego, ponieważ brak jest innego obiektu spełniającego warunki doświadczenia,
2. dla uzyskania wyników badania możliwe jest tylko poprzez zastosowanie metody eksperymentalnej, a spodziewane wyniki eksperymentu mogą mieć poważne znaczenie teoretyczne lub praktyczne,
3. szkody wyrządzone w przyrodzie Parku lub naruszenie czy zniszczenie pewnych jej elementów będzie miało charakter wyłącznie lokalny i krótkotrwały, tzn. będzie możliwe przywrócenie stanu początkowego biotopu lub biocenozy w wyniku działania sukcesji regeneracyjnej,
4. uboczne skutki eksperymentu nie spowodują zawleczenia lub samorzutnego wtargnięcia do biocenoz PPN obcych pod względem ekologicznym lub geograficznym gatunków roślin i zwierząt,
5. eksperyment nie będzie polegał na introdukcji obcych pod względem ekologicznym lub geograficznym gatunków roślin i zwierząt, względnie wprowadzaniu obcych, a nie nadających się później usunąć substancji (elementów).
6Wyklucza się stosowanie eksperymentów zmieniających w sposób nieodwracalny pewne procesy o charakterze sprzężonym, niszczące w sposób totalny pewne elementy środowiska geograficznego lub zagrażające unikalnym formom roślin, zwierząt i krajobrazu na terenie Parku.
7. Realizacja jednych zadań badawczych nie powinna w niczym utrudniać ani uniemożliwiać realizacji innych zadań badawczych.
8. Pozyskiwanie okazów przyrodniczych w trakcie eksploracji powinno odbywać się w ilości minimalnej, rzeczywiście niezbędnej do badań. Wyklucza się zbieranie materiałów do celów kolekcjonerskich i dydaktycznych.
9. Pozyskiwanie gatunków prawnie chronionych może odbywać się po uzyskaniu zgody Ministra Środowiska.
10. Okazy przyrodnicze i dokumentacja naukowa uzyskane w trakcie badań w Poleskim Parku Narodowym nie mogą być przyjęte na własność prywatną osoby prowadzącej badania. Powinny być one zdeponowane w instytucjach naukowych, a Poleski PN powinien być poinformowany o miejscu ich przechowywania.
2. Zasadniczą metodą eksploracji naukowej PPN są metody obserwacyjne jako metody nieniszczące.
3. Stosowanie metod eksperymentalnych w badaniach na terenie Parku naruszających organizację lub wpływających na funkcjonowanie układów ekologicznych powinno być ograniczone i możliwe tylko pod następującymi warunkami:
1. badanie może być wykonane wyłącznie na terenie Poleskiego Parku Narodowego, ponieważ brak jest innego obiektu spełniającego warunki doświadczenia,
2. dla uzyskania wyników badania możliwe jest tylko poprzez zastosowanie metody eksperymentalnej, a spodziewane wyniki eksperymentu mogą mieć poważne znaczenie teoretyczne lub praktyczne,
3. szkody wyrządzone w przyrodzie Parku lub naruszenie czy zniszczenie pewnych jej elementów będzie miało charakter wyłącznie lokalny i krótkotrwały, tzn. będzie możliwe przywrócenie stanu początkowego biotopu lub biocenozy w wyniku działania sukcesji regeneracyjnej,
4. uboczne skutki eksperymentu nie spowodują zawleczenia lub samorzutnego wtargnięcia do biocenoz PPN obcych pod względem ekologicznym lub geograficznym gatunków roślin i zwierząt,
5. eksperyment nie będzie polegał na introdukcji obcych pod względem ekologicznym lub geograficznym gatunków roślin i zwierząt, względnie wprowadzaniu obcych, a nie nadających się później usunąć substancji (elementów).
6Wyklucza się stosowanie eksperymentów zmieniających w sposób nieodwracalny pewne procesy o charakterze sprzężonym, niszczące w sposób totalny pewne elementy środowiska geograficznego lub zagrażające unikalnym formom roślin, zwierząt i krajobrazu na terenie Parku.
7. Realizacja jednych zadań badawczych nie powinna w niczym utrudniać ani uniemożliwiać realizacji innych zadań badawczych.
8. Pozyskiwanie okazów przyrodniczych w trakcie eksploracji powinno odbywać się w ilości minimalnej, rzeczywiście niezbędnej do badań. Wyklucza się zbieranie materiałów do celów kolekcjonerskich i dydaktycznych.
9. Pozyskiwanie gatunków prawnie chronionych może odbywać się po uzyskaniu zgody Ministra Środowiska.
10. Okazy przyrodnicze i dokumentacja naukowa uzyskane w trakcie badań w Poleskim Parku Narodowym nie mogą być przyjęte na własność prywatną osoby prowadzącej badania. Powinny być one zdeponowane w instytucjach naukowych, a Poleski PN powinien być poinformowany o miejscu ich przechowywania.
1. Badania naukowe w Poleskim Parku Narodowym mogą być prowadzone wyłącznie na podstawie zezwolenia dyrektora Parku.
2. Dyrektor wydaje zezwolenie po zasięgnięciu opinii Rady Naukowej Parku. Opinia Rady nie jest konieczna przy pracach nie wymagających ingerencji w środowisko przyrodnicze Parku.
3. Uzyskanie zezwolenia na prowadzenie badań jest również konieczne przy uzyskaniu środków finansowych z innych źródeł.
4. Badania naukowe w Poleskim Parku Narodowym mogą prowadzić tylko instytucje naukowe i organizacje proekologiczne za pośrednictwem swoich pracowników lub zespołów pracowników. Wyklucza się prowadzenie badań przez osoby prywatne, z wyjątkiem badaczy, którzy uzyskali referencje z właściwych instytucji naukowych.
5. Zagraniczne instytucje naukowe mogą uzyskać prawo wykonywania badań naukowych w PPN wówczas gdy uzyskają pozytywną opinię polskiej placówki naukowej i akceptację Rady Naukowej Parku.
6. Studenci, którzy mają wykonać badania w ramach prac magisterskich, inżynierskich, dyplomowych, licencjackich, itp. muszą przedstawiać wniosek o zgodę na ich realizację podpisaną przez opiekuna naukowego.
7. Podstawą uzyskania zezwolenia na prowadzenie badań jest przedstawienie nie później niż miesiąc przed ich rozpoczęciem, pisemnego wniosku o zgodę na ich realizację w Parku wraz z wypełnioną i podpisaną kartą identyfikacyjną tematu badawczego (Zał.1a).
8. Dyrektor Parku może żądać od osoby lub instytucji, ubiegającej się o wydanie zezwolenia na prowadzenie badań, dodatkowych wyjaśnień odnośnie celu, metodyki, toku badań, rodzaju i ilości pozyskiwanych materiałów przyrodniczych (okazów, próbek, itp.).
9. Zezwolenie wydawane jest w dwóch egzemplarzach, przy czym jeden egzemplarz otrzymuje osoba starająca się o pozwolenie, a drugi egz. pozostaje w aktach Poleskiego PN.
10. Zezwolenie wydawane jest dla osoby prowadzącej badania w terenie. Osoba posiadająca zezwolenie na prowadzenie badań w Parku może korzystać z pomocy innych osób w trakcie prowadzenia prac terenowych, pod warunkiem telefonicznego lub pisemnego zawiadomienia Dyrekcji Parku (sekcji ds. naukowych i badań) o liczbie osób i podaniu ich danych personalnych (imię i nazwisko).
11. Osoby zaangażowane do prowadzenia prac terenowych mogą przebywać na terenie Parku wyłącznie w obecności osoby, posiadającej zezwolenie na prowadzenie badań.
12. Osoba posiadająca zezwolenie na prowadzenie badań może poruszać się samochodem prywatnym lub służbowym (którego numer rejestracyjny zawarty jest w wydanym zezwoleniu) po drogach publicznych oraz drogach udostępnionych wyłącznie Służbie Parku.
13. Rozpoczęcie prac badawczych może nastąpić po uzyskaniu zezwolenia na prowadzenie badań naukowych w Poleskim PN.
14. W przypadku uzyskania zgody na poruszanie się samochodem poza drogami publicznymi, a udostępnionymi Służbie Parku, należy kserokopię zezwolenia pozostawić za szybą samochodu. W trakcie prac w terenie zezwolenie należy przedstawiać na każde żądanie pracowników Służby Parku.
15. Zezwolenie wydaje się na czas określony (zwykle do końca roku kalendarzowego). W przypadku, gdy badania trwają więcej niż rok (sezon), w kolejnych latach należy wystąpić o przedłużenie pozwolenia w ramach kontynuacji tematu badawczego.
16. Pismo o przedłużenie zezwolenia należy przesłać do dyrektora Parku nie później niż do 31 stycznia roku, w którym będą prowadzone badania.
17. Wraz z prośbą o przedłużenie zezwolenia należy przesłać sprawozdanie z wykonanych w danym roku prac badawczych. Nie złożenie tego sprawozdania może być podstawą do cofnięcia zgody na kontynuację badań lub nie wydanie zezwolenia na prowadzenia badań w przyszłości.
18. Po zakończeniu badań jednostka badawcza zobowiązana jest w ciągu 6 miesięcy złożyć sprawozdanie zbiorcze zawierające informację o wynikach badań, sposobie udostępnienia, publikacji i miejscu przechowywania materiałów przyrodniczych, które posłużyły do wykonania pracy.
19. Dyrektor Poleskiego Parku Narodowego może zobowiązać jednostkę badawczą prowadzącą badania na obszarze Parku do zebrania drugiego kompletu materiałów naukowych i przekazania go do Parku. O żądaniu tym instytucja ta winna być uprzedzona przy uzyskiwaniu prawa prowadzenia badań w Parku Narodowym.
20. Jednostka badawcza zobowiązana jest przekazać do biblioteki Parku dwa egzemplarze opublikowanych wyników prac wykonywanych na terenie Parku (książki lub odbitki), a w przypadku gdy praca nie jest przeznaczona do publikacji - jeden egzemplarz dokumentacji właściwej dla danej dyscypliny naukowej.
2. Dyrektor wydaje zezwolenie po zasięgnięciu opinii Rady Naukowej Parku. Opinia Rady nie jest konieczna przy pracach nie wymagających ingerencji w środowisko przyrodnicze Parku.
3. Uzyskanie zezwolenia na prowadzenie badań jest również konieczne przy uzyskaniu środków finansowych z innych źródeł.
4. Badania naukowe w Poleskim Parku Narodowym mogą prowadzić tylko instytucje naukowe i organizacje proekologiczne za pośrednictwem swoich pracowników lub zespołów pracowników. Wyklucza się prowadzenie badań przez osoby prywatne, z wyjątkiem badaczy, którzy uzyskali referencje z właściwych instytucji naukowych.
5. Zagraniczne instytucje naukowe mogą uzyskać prawo wykonywania badań naukowych w PPN wówczas gdy uzyskają pozytywną opinię polskiej placówki naukowej i akceptację Rady Naukowej Parku.
6. Studenci, którzy mają wykonać badania w ramach prac magisterskich, inżynierskich, dyplomowych, licencjackich, itp. muszą przedstawiać wniosek o zgodę na ich realizację podpisaną przez opiekuna naukowego.
7. Podstawą uzyskania zezwolenia na prowadzenie badań jest przedstawienie nie później niż miesiąc przed ich rozpoczęciem, pisemnego wniosku o zgodę na ich realizację w Parku wraz z wypełnioną i podpisaną kartą identyfikacyjną tematu badawczego (Zał.1a).
8. Dyrektor Parku może żądać od osoby lub instytucji, ubiegającej się o wydanie zezwolenia na prowadzenie badań, dodatkowych wyjaśnień odnośnie celu, metodyki, toku badań, rodzaju i ilości pozyskiwanych materiałów przyrodniczych (okazów, próbek, itp.).
9. Zezwolenie wydawane jest w dwóch egzemplarzach, przy czym jeden egzemplarz otrzymuje osoba starająca się o pozwolenie, a drugi egz. pozostaje w aktach Poleskiego PN.
10. Zezwolenie wydawane jest dla osoby prowadzącej badania w terenie. Osoba posiadająca zezwolenie na prowadzenie badań w Parku może korzystać z pomocy innych osób w trakcie prowadzenia prac terenowych, pod warunkiem telefonicznego lub pisemnego zawiadomienia Dyrekcji Parku (sekcji ds. naukowych i badań) o liczbie osób i podaniu ich danych personalnych (imię i nazwisko).
11. Osoby zaangażowane do prowadzenia prac terenowych mogą przebywać na terenie Parku wyłącznie w obecności osoby, posiadającej zezwolenie na prowadzenie badań.
12. Osoba posiadająca zezwolenie na prowadzenie badań może poruszać się samochodem prywatnym lub służbowym (którego numer rejestracyjny zawarty jest w wydanym zezwoleniu) po drogach publicznych oraz drogach udostępnionych wyłącznie Służbie Parku.
13. Rozpoczęcie prac badawczych może nastąpić po uzyskaniu zezwolenia na prowadzenie badań naukowych w Poleskim PN.
14. W przypadku uzyskania zgody na poruszanie się samochodem poza drogami publicznymi, a udostępnionymi Służbie Parku, należy kserokopię zezwolenia pozostawić za szybą samochodu. W trakcie prac w terenie zezwolenie należy przedstawiać na każde żądanie pracowników Służby Parku.
15. Zezwolenie wydaje się na czas określony (zwykle do końca roku kalendarzowego). W przypadku, gdy badania trwają więcej niż rok (sezon), w kolejnych latach należy wystąpić o przedłużenie pozwolenia w ramach kontynuacji tematu badawczego.
16. Pismo o przedłużenie zezwolenia należy przesłać do dyrektora Parku nie później niż do 31 stycznia roku, w którym będą prowadzone badania.
17. Wraz z prośbą o przedłużenie zezwolenia należy przesłać sprawozdanie z wykonanych w danym roku prac badawczych. Nie złożenie tego sprawozdania może być podstawą do cofnięcia zgody na kontynuację badań lub nie wydanie zezwolenia na prowadzenia badań w przyszłości.
18. Po zakończeniu badań jednostka badawcza zobowiązana jest w ciągu 6 miesięcy złożyć sprawozdanie zbiorcze zawierające informację o wynikach badań, sposobie udostępnienia, publikacji i miejscu przechowywania materiałów przyrodniczych, które posłużyły do wykonania pracy.
19. Dyrektor Poleskiego Parku Narodowego może zobowiązać jednostkę badawczą prowadzącą badania na obszarze Parku do zebrania drugiego kompletu materiałów naukowych i przekazania go do Parku. O żądaniu tym instytucja ta winna być uprzedzona przy uzyskiwaniu prawa prowadzenia badań w Parku Narodowym.
20. Jednostka badawcza zobowiązana jest przekazać do biblioteki Parku dwa egzemplarze opublikowanych wyników prac wykonywanych na terenie Parku (książki lub odbitki), a w przypadku gdy praca nie jest przeznaczona do publikacji - jeden egzemplarz dokumentacji właściwej dla danej dyscypliny naukowej.
Jak zgłosić temat badawczy?
1. Jeśli jesteś pracownikiem naukowym wyższej uczelni
-wypełnij Kartę Badań, podpisz Oświadczenie w Karcie i potwierdź pieczątką z Twojej uczelni
-wyślij pocztą na adres Poleskiego Parku Narodowego;
-wyślij wersję elektroniczną wypełnionej ankiety mailem na adres kontaktowy
-czekaj na odpowiedź (pisemnie lub mailem)
2. Jeśli jesteś doktorantem, magistrantem lub piszesz pracę licencjacką, dyplomową:
-wypełnij Kartę Badań, podpisz Oświadczenie;
-pod Kartą Badań podpisuje się również Twój Promotor
-wyślij Kartę pocztą na adres Poleskiego Parku Narodowego. Dołącz pismo od promotora z prośbą o umożliwienie prowadzenia badań na terenie Parku pod jego kierunkiem, pod tytułem......;
-wyślij wersję elektroniczną wypełnionej Karty mailem na adres kontaktowy;
-czekaj na odpowiedź (pisemnie lub mailem)
Pamiętaj, że badania naukowe prowadzone na terenie Parku są opiniowane przez Radę Naukową. Rada Naukowa zbiera się zwykle 1-2 razy w roku i wtedy właśnie opiniowane są tematy badawcze. Zazwyczaj jedno posiedzenie Rady odbywa się wiosną (maj lub czerwiec). Nie sposób przewidzieć, kiedy Rada się zbierze, planując więc swoje badania w Parku przyślij Kartę Badań jak najszybciej, szczególnie, gdy chcesz prowadzić badania w sezonie. W szczególnych przypadkach - po porozumieniu z Dyrektorem Parku - badania mogą być zaopiniowane przez Radę Naukową w sposób zdalny.
I TO WSZYSTKO
Po pozytywnym zaopiniowaniu przez Radę Naukową (badania terenowe), Ty lub Twój zespół badawczy dostaje zgodę ważną do końca roku kalendarzowego. W przypadku badań wieloletnich jest ono przedłużane zgodnie z Zasadami...
Zgodę na badania naukowe w Parku (jest to zarazem zgoda na wjazd i poruszanie się po Parku), na podstawie wypełnionej Karta badań naukowych wydaje dyrektor Poleskiego Parku Narodowego.
Zgoda na badania naukowe jest wymagana również w przypdku posiadania decyzji zezwalającej ministra właściwego do spraw środowiska na odstępstwa od zakazów wymienionych w art. 15 ust 1 ustawy o ochronie przyrody z 16 kwietnia 2004 r. (Dz.U. Nr 92, poz. 880 z późniejszymi zmianami).
3. Jeśli piszesz pracę badawczą tylko na podstawie literatury
-wypełnij Kartę Badań, podpisz Oświadczenie i potwierdź pieczątką z Twojej uczelni;
- wyślij pocztą na adres Poleskiego Parku Narodowego lub przywieź ze sobą. Dołącz pismo od promotora z prośbą o umożliwienie pisania pracy pod jego kierunkiem, pod tytułem...... i udostępnienie materiałów bibliotecznych Poleskiego Parku Narodowego.
Prace na podstawie literatury nie są opiniowane przez Radę Naukową. Materiały, z których korzystasz i które cytujesz w pracy - zawsze umieszczaj w spisie literatury. Pamiętaj, że mają już swojego autora.
-wypełnij Kartę Badań, podpisz Oświadczenie w Karcie i potwierdź pieczątką z Twojej uczelni
-wyślij pocztą na adres Poleskiego Parku Narodowego;
-wyślij wersję elektroniczną wypełnionej ankiety mailem na adres kontaktowy
-czekaj na odpowiedź (pisemnie lub mailem)
2. Jeśli jesteś doktorantem, magistrantem lub piszesz pracę licencjacką, dyplomową:
-wypełnij Kartę Badań, podpisz Oświadczenie;
-pod Kartą Badań podpisuje się również Twój Promotor
-wyślij Kartę pocztą na adres Poleskiego Parku Narodowego. Dołącz pismo od promotora z prośbą o umożliwienie prowadzenia badań na terenie Parku pod jego kierunkiem, pod tytułem......;
-wyślij wersję elektroniczną wypełnionej Karty mailem na adres kontaktowy;
-czekaj na odpowiedź (pisemnie lub mailem)
Pamiętaj, że badania naukowe prowadzone na terenie Parku są opiniowane przez Radę Naukową. Rada Naukowa zbiera się zwykle 1-2 razy w roku i wtedy właśnie opiniowane są tematy badawcze. Zazwyczaj jedno posiedzenie Rady odbywa się wiosną (maj lub czerwiec). Nie sposób przewidzieć, kiedy Rada się zbierze, planując więc swoje badania w Parku przyślij Kartę Badań jak najszybciej, szczególnie, gdy chcesz prowadzić badania w sezonie. W szczególnych przypadkach - po porozumieniu z Dyrektorem Parku - badania mogą być zaopiniowane przez Radę Naukową w sposób zdalny.
I TO WSZYSTKO
Po pozytywnym zaopiniowaniu przez Radę Naukową (badania terenowe), Ty lub Twój zespół badawczy dostaje zgodę ważną do końca roku kalendarzowego. W przypadku badań wieloletnich jest ono przedłużane zgodnie z Zasadami...
Zgodę na badania naukowe w Parku (jest to zarazem zgoda na wjazd i poruszanie się po Parku), na podstawie wypełnionej Karta badań naukowych wydaje dyrektor Poleskiego Parku Narodowego.
Zgoda na badania naukowe jest wymagana również w przypdku posiadania decyzji zezwalającej ministra właściwego do spraw środowiska na odstępstwa od zakazów wymienionych w art. 15 ust 1 ustawy o ochronie przyrody z 16 kwietnia 2004 r. (Dz.U. Nr 92, poz. 880 z późniejszymi zmianami).
3. Jeśli piszesz pracę badawczą tylko na podstawie literatury
-wypełnij Kartę Badań, podpisz Oświadczenie i potwierdź pieczątką z Twojej uczelni;
- wyślij pocztą na adres Poleskiego Parku Narodowego lub przywieź ze sobą. Dołącz pismo od promotora z prośbą o umożliwienie pisania pracy pod jego kierunkiem, pod tytułem...... i udostępnienie materiałów bibliotecznych Poleskiego Parku Narodowego.
Prace na podstawie literatury nie są opiniowane przez Radę Naukową. Materiały, z których korzystasz i które cytujesz w pracy - zawsze umieszczaj w spisie literatury. Pamiętaj, że mają już swojego autora.